Son yıllarda bilhassa estetik alanında ismini sıkça duyduğumuz Botox, Botilismus denilen bir bakteriden elde edilen bir toksindir. Halk ortasında sanıldığı üzere bir yılan zehiri katiyetle değildir. Bir ilaçtır ve zehirleyici tesiri yoktur. Sistemsiz ve çok kasılan kasların hudut ihtarlarını süreksiz olarak durdurarak bu kasların süreksiz olarak gevşemesine sebep olur. Tekrar halk ortasında sanıldığı üzere gerçek manada bir felç oluşturmaz. Felçte hudutlar kalıcı olarak bloke olur ve geri dönüşü yoktur.
Botulismus toksini Estetik Cerrahi’de iki alanda yaygın kullanılmaktadır.
- Yüz çizgilerinin azaltılmasında estetik amaçla
- Aşırı terlemenin tedavisinde
Estetik emelle bilhassa yüzün ½ üst kısmındaki kırışıklıkların tedavisinde itimatla kullanılan bir ilaçtır. Göz kenarlarındaki kaz ayağı dediğimiz çizgilerin, kaş çatma çizgisinin ve derin alın çizgilerinin yok edilmesinde emniyetli bir formüldür.Etkisi uygulamadan sonraki 2. yahut 3. günde başlar ve en az 4-6 ay mühlet ile devam eder. Bu müddetin sonunda tesir kaybolur. 4-6. ayda yapılacak ikinci uygulama ile tesir mühleti uzar ve 2.-3. uygulamadan sonra tesir mühleti 8-12. aya kadar uzayabilir. Botox uygulaması muayenehane koşullarında yapılabilmekte olup, alerjik tesiri şimdiye kadar gösterilmemiştir. En çok kullanıldığı yerler; göz kenarlarındaki ince çizgiler (kaz ayağı çizgileri), kaşların ortasındaki kaş çatma çizgisi, alın kırışıklıklarını azaltmak ve düşük kaşları kaldırma emelli yapılan uygulamalardır. Dudak kaslarının hareketlerini kısıtlayarak yüz tabirinde değişikliklere sebep olabileceğinden (maske yüz) dudak etrafına uygulanması önerilmez.
Botulismus toksininin ikinci en yaygın uygulama alanı çok terlemenin tedavisidir. Çok terleme, bedenimizin her yerinde bulunan ter bezlerinin fazla çalışmasıyla meydana gelmektedir. Bu bezler en ağır olarak avuç içleri, ayak tabanı ve koltuk altında kümeler halinde bulunmaktadır. Fokal hiperhidrozis, bedenin muhakkak kısımlarının daha fazla terlemesidir. Bu hastalar birkaç dakika içinde terden sırılsıklam olurlar ve sık sık kıyafet değiştirmek zorunda kalırlar.
Fokal hiperhidroz hem özel hayatta hem de profesyonel iş ömründe önemli toplumsal sorunlara yol açar. Ağır ter deride soyulmalar ve buna bağlı mikrobik hastalıklara yol açabilir. Bilhassa avuç içi ve koltuk altlarında çok terleme, bu bölgelere Botox uygulaması ile muvaffakiyetle tedavi edilebilmektedir. Uygulama sonrası terlemede azalma hastaların %95’inde 1. hafta içinde fark edilir ve 4. ay sonunda bu tesirin %70’i devam eder. Ortalama tesir müddeti 7 aydır.
Aşırı terleme nedeniyle botox uygulaması sonrası, bireylerin duygusal durumu, günlük ömür ve toplumsal aktivitelerde yer alma hünerleri, iş yerlerindeki üretkenlikleri besbelli güzelleşir.