Konuşma terapisi için en uygun yaş, çocuğunuzun geride kalmaya başladığı veya iletişim, dil kilometre taşlarını karşılamadığını fark ettiğiniz yaştır. Terapiye başlamak için asla çok erken veya çok geç değildir. Dil ve konuşma terapistleri çocuğun iletişim, dil ve konuşma gelişimlerini destekler.
Bazı çocuk doktorları, çocuğunuzun geride kaldığı dil becerilerinin kendi başlarına gelişip gelişmeyeceğini görmek için beklemeyi tavsiye edecektir. Ancak bunun tavsiye edilmediğini ve ileriye dönük en iyi yol olmadığını kesin olarak söyleyebiliriz.
Bazı çocukların kendi başlarına yaşıtlarını yakalayacağı doğru olsa da, kimin yakalayıp kimin yakalayamayacağını bilmemizin bir yolu yok.
Ya da çocukların dil ve konuşma terapisi alması için masa başına oturması gerekmez. Terapi genellikle küçük yaş çocuklarında oyunlar aracılığıyla yapılır.
Çocuğunuz Bazı Sesleri Yanlış Söylüyorsa Nasıl Bir Yol İzlenmelidir?
Her sesin bir edinim yaşı vardır. Genel olarak 24 aylık çocukların n,m,p,b,t,d,k,g,y,I seslerini sesletebildikleri gözlenir. 36 aylık çocukların ses dağarcıklarına f,v, c, g,s,ş gibi sesleri de eklediğini görürüz.
Bunların yanı sıra yaklaşık 36 aydan itibaren fonolojik işlemlerden olan ses hece farkındalığıyla birlikte artık çocuğun çok heceli kelimelerde ses, hece düşürmeden söyleyebilmesini bekleriz.
Çocuklar 5 yaşında tüm sesleri doğru üretmelidirler.
Ancak bazı çocuklar konuşurken sesleri yanlış kullanabilirler. Sürekli uyarılsalar da bir düzelme gerçekleşmeyebilir. Hatta çocuklar sürekli uyarıldıkları için kaygılanabilirler, sinirlenebilirler ya da söylemekten vazgeçebilirler. Bu sebeple yapılabilecek en doğru yaklaşım dil ve konuşma terapisti yönlendirmesiyle ilerlemek olacaktır.
Yaşlara göre konuşma anlaşılırlığı nasıl olmalıdır?
18 aylıkken %25
2 yaşındayken %50
3 yaşındayken %75
4 yaşındayken %90-100 anlaşılırlığın olması gerekmektedir.
2 yaşındaki bir çocuğun ailesi tarafından anlaşılıp çevresi tarafından anlaşılmaması normal kabul edilebilirken 3 yaşından sonra bu durum bize bir gecikme olduğunun göstergesidir.
Eğer çocuğunuzun anlaşılırlığının yaşıtlarının gerisinde olduğunu düşünüyorsanız bir dil ve konuşma terapistinden destek alabilirsiniz.
Dil Bozukluğu mu Konuşma Bozukluğu mu?
Dil ve konuşma birbirinden farklı kavramlardır.
-Dil, başkalarına bir mesaj iletmemizi sağlayan, sembollere dayalı ve kuralları olan bir sistemdir.
Dil;
-Sözcüklerin ne anlama geldiğini,
-Yeni sözcüklerin nasıl üretildiğini (‘simit’, ‘simitçi’),
-Sözcüklerin yan yana nasıl getirildiğini ( ‘Ali parka gitti.’ ‘Parka Ali gitti.’)
-Farklı durumlarda hangi ifadeleri kullandığımızı (‘Su getirir misin?’, ‘Su ver!’) içerir.
-Konuşma ise belirli motor hareketlerle seslerin üretilmesidir.
-Ağız, dudak ve dil hareketlerinin doğru biçimde, doğru sırada hareket ederek doğru sesi çıkarmayı (k sesini doğru üreterek ‘tapı’ yerine ‘kapı’ kelimesinin söylenmesi)
-Sesin kalitesinin nasıl olduğunu (yüksek perdeli, kısık, boğuk, kalın)
-Sesin ritminin nasıl olduğunu (hızlı, duraksamalı) içerir.
Konuşma ve dil problemleri ayrı görülebilmekle beraber kişinin her ikisinde de farklı düzeyde sorun yaşadığı durumlar olabilmektedir.
Gecikmiş Konuşma ve Gelişimsel Dil Bozukluğu Nedir?
Gecikmiş konuşma, çocukların yaşıtları ile aynı seviyede dil becerilerine sahip olmaması durumudur.
Örneğin biz çocuktan 18 aylıkken yaklaşık 50 kelime kullanmasını, 2 yaşında iki sözcükten oluşan cümle birleşimlerini kurmaya başlamasını, 3 yaşında basit sorular sorabilmesini ve %75 anlaşılır olmasını beklemekteyiz. Gecikmiş konuşması olan çocuklar ise gelişim yaşı düzeylerinde bahsedilen dil becerini gerçekleştirememektedirler.
Bazı araştırmalarda açığı kapatan çocuklarda ileri yaşlarda dil ile ilgili sorunlar devam etmektedir. Cümle kurmada zorluk, dilbilgisel hatalar yapma, kendini iyi ifade edememe süreçleri görülebilmektedir.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
