Estetik” kelimesi Yunanca “aisthesis” veya aisthanesthai” sözlerinden gelir. Duyum, duyular, algı, his ile algılamak üzere manalar taşır. Bu sözlerden çıkarılabilecek olan, estetiğin, duygusallığın sağladığı bilgilerin bilimi olmasıdır.
Sanatın ne olduğu konusu çağlara, toplumlara, üzerinde durulan sanat alanına nazaran birtakım değişiklikler göstermektedir. Sanat, insani bir faaliyettir ve insanı etkileyen her şey, sanatı da etkilemektedir. Sanat, sanatkara bağlı bir eser olarak sanatkarın kişiliğinden ve özgünlüğünden de büyük ölçüde etkilenir. Lakin bütün sanat yapıtları bireylerde estetik bir zevk ve heyecan uyandırır; beğenilir, takdir edilirler.
Sanat yapıtını öbür rasgele yapıtlardan ayıran ögeler nelerdir? Bunların başında hoşluk gelir ki bunun tarifi epey zordur. Hoşluğun yanı sıra bir sanat yapıtında şanlı olma, haz ve güzele gitme duygusu uyandırma, gerçek ve yeterli olma, yararlı olma, bir gayeye hizmet etme, insanın orada kendi ruhundan, heyecanlarından bir şeyler bulması üzere özellikler de aranmaktadır.
Sanatkarda yaratıcılığı yönlendiren, onun hayal gücü, kendi tekniği, ruhunun derinliklerindeki hoşluk ülküsüdür ve bunlar bir ortaya gelerek sanatkarın üslubunu ortaya koyar. Bu kadar ferdi olan sanat, insanların iç dünyalarına hitap ettiği için kısa müddette toplumsallaşmaktadır.
Sanatçıyı öteki insanlardan ayıran, onun kişiliğidir. Onun hayal kurma gücü, hassaslığı, duygululuğu, çağrışım zenginliği, tansiyon sürekliliği ve sabrı üzere özellikleridir. Onun görüşü diğerdir, seçişi ve anlatışı oburdur.
Güzellik, çağdan çağa, toplumdan topluma ve beşerden beşere, hattâ insanın yaşına, mesleğine, içinde bulunduğu toplumsal ve ruhsal duruma nazaran değişen bir bedeldir. Aristoteles’e nazaran hoşluk, âhenktir, ahenktir. Bir bütünü meydana getiren ögeler birbiri ile uyumlu ise, o şey hoştur. Tabi burada simetri, orantı, tam ahenk (precision) sınırlılık üzere faktörler geçerlidir ve Aristoteles hoşluğu âdeta matematik olarak kıymetlendirir.
Cihanda herşey çok ve karmaşık üzere görünür. Ancak çoklukta birlik sağlanınca
bir ahenk, bir güç, bir hoşluk ortaya çıkar. Hoş, bizi daima kendine çeken
bir güçtür, kuvvettir.
Estetik yargılar, bilgiler üzere kavramlara değil insanların hislerine bağlıdır ve
mantıksal kurallara bağlanamaz. O, insanların duyarlık, zihin ve hayal güçlerinin
özgür ve uyumlu bir oyunu içinde ortaya çıkar. Estetik yargı, çıkar elde etmeye,
kullanmaya yönelik değil, yalnızca seyredip beğenmeye bağlıdır. Estetik yargılar
ferdi ve subjektiftir. Kimse kendinin hoş bulduğunu diğerlerinin da güzel
bulmasını bekleyemez. Fakat bunlara karşın beşerler yaşadıkları çağın etkileri
altında kalarak, ortak estetik yargılara ulaşırlar. L. Wittgenstein’a nazaran ise,
estetik yargının temelinde duygusallık yoktur, bilgi ve düşünsellik vardır.
Estetik yargıyı, hususun uzmanları verir ve öteki beşerler da onlara uyarlar.
Evet tahminen bu noktada estetik cerrahların birden fazla da bu fikri benimseyerek,
textbooklarda bize öğretilen teknikleri uygulayarak hastalarının taleplerini
karşılamaya çalışmaktalar. Matematiksel olarak çok mantıklı gerçekten… Ama
neden kitaplarda yazan teknikler motamot uygulandığı halde bir sürü mutsuz hasta
ortalıkta dolaşıyor ve Amerika’da sigorta şirketlerine hamle ediyorlar? Neden
hakikat olduğu kabul edilen cerrahi teknikler bir hastada memnunluk kaynağı
olurken bir başkasında mutsuzluk kaynağı oluyor? Sanki bir eksiklik mi var bir
yerlerde? Neden kimi plastik cerrahlar hasta beklentilerinin doğru
yönlendirilmesinde bu kadar başarılı iken kimileri yetersiz?
Estetik cerrahlar da en nihayetinde birer insan ve uzun yorucu eğitim sürecinde
kendilerine öğretilenleri tıbbi olarak ve yaklaşım açısından hastalarına
uygulamakla yükümlüler. Bunları yaparken estetik cerrahı yönlendiren o kadar
çok faktör var ki… Hoşluk sözünün onun için ne tabir ettiği, bu kelimeyi
düşündüğünde duyduğu heyecan ve zihnindeki yaratıcı tutkunun derecesi, hasta
beklentisini anlamadaki yeteneği, el hüneri, doğup büyüdüğü kültür, etraf, onu
insan olarak günümüze getiren hoş olan olmayan her şey, birikim, güzel
sanatlara yatkınlığı, dokunma, hissetme, eşitlik algısının derecesi, insan
münasebetleri, matematiksel zekası, duygusal zekası, empati yapabilmesi, egosu ve
daha binlerce faktör…
Aslında düşünürseniz yaptığımız iş sahiden zor… Herkes tarafından kabul görmüş bir ortak hoşluk kavramı var lakin detaylar devreye girince her şey herkese nazaran aniden değişiyor. Aslına bakarsanız biz estetik cerrahlar sanat yapıyoruz ve üslup her cerrahta farklılık gösteriyor. Zira her bir estetik cerrahın ruhunun derinliklerindeki hoşluk ideali farklı gelişmiş. Pekala bu durumda hastalarımızın yapması gereken ne? Üslubundan mutlu kalacağınız bir cerrahınız olmalı…Ruhuyla ve bakış açısıyla kendinize en yakın,ama tıpkı vakitte işin teknik kısmını bilen, bilimsel, yetenekli bir estetik cerraha başvurmanız hakikat üzere görünüyor değil mi? Sıkıntı biliyorum. Bunu hissetmelisiniz… Beklentilerinizi cerrahınıza son derece açık bir formda anlatmalısınız ve sizi anladığından emin olmalısınız… Ameliyat sonrası yaklaşık sonuçları demonstre edip edemeyeceğini sorabilirsiniz. Muayenenizin bir kısmının ayna karşısında yapılmasını talep edebilirsiniz… Ve beklentilerinizi cerrahınızla paylaşırken eşiniz, sevgiliniz, aileniz üzere 3. şahısların tesiri altında kalmadığınızdan emin olmalısınız. Zira vücut sizin vücudunuz ve onlar hayatınızdan gittiklerinde siz vücudunuzla daima baş başa kalacaksınız… Sizin mutluluğunuz ve sizin beklentileriniz önemli! Hoş olmak istediğiniz için de kendinizi makus hissetmeyin. Yüzyıllardır insanoğlu hoşun peşinde koşuyor… Son derece anlaşılabilir bir istek bu inanın. Ne kadar talepkar olduğunuzu biliyorum lakin bir bayan olarak bunu anlayabiliyorum.
Sevgiyle kalın.
Hoşluklarla dolu günler diliyorum.
Hem ruhunuzda hem bedeninizde!!!
