Kalp damar hastalıklarında görülebilen şikayet yahut klinik bulguları şu formda özetlemek mümkündür:
* Göğüs ağrısı (angina pectoris)
* Miyokart infarktüsü (kalp krizi)
* Ritim bozuklukları (aritmiler)
* Kalp yetmezliği
* Ani ölüm
* Bazen de kalp damar hastalığı değerli derecede kalbin beslenmesini bozduğu halde hiç şikayet olmayabilir (sessiz iskemi)
Koroner damarlar değerli ölçüde daraldığında göğüs ağrısı oluşur (angina). Bu ağrı, çoğunlukla yorulmayla, sonlanmakla yahut soğukla gelen, göğüs ön tarafında, sol kola, uzunluğuna ve çeneye yayılabilen, 10-15 dakika süren, istirahat ile yahut koroner damarları genişleten ilaç almakla geçen, sıkıştırıcı, baskı yapar şekilde bir ağrıdır (kararlı angina). Fakat kimi durumlarda darlık yerinde dinamik değişiklikler olabilir ve bu durumlarda, ağrı istirahatte de gelebilir, daha uzun sürebilir ve istirahate yahut ilaca kolay karşılık vermeyebilir (kararsız angina). Bu tıp angina çarçabuk infarktüse yol açabildiğinden daha tehlikelidir.
- Kalbe bağlı göğüs ağrısının (angina) hissedildiği beden bölgeleri.
Damardaki darlığın ilerleyip tam tıkanıklığa yol açması halinde, kalbin o damar tarafından beslenen bölgesinin hücreleri çalışamaz hale gelir. Damarın tıkalı kalma müddetinin 6 saati geçmesi halinde, o bölgenin hücreleri canlılığını koruyamaz ve geriye dönüşsüz olarak harap olur. Böylelikle kalbin o bölgesi kasılma vazifesini yapamaz, ritim bozuklukları oluşabilir ve mevte kadar gidebilen önemli sorunlar oluşabilir. Buna kalp krizi (miyokart infarktüsü) diyoruz.
İnfarktüste, yeri ve yayılımı anginaya benzeyen, lakin ondan çok daha şiddetli ve uzun süren göğüs ağrısı olur. Kalp krizi teşhisinde, şikayetlerden diğer kalp elektrosu (EKG) ve kan testlerinden de yararlanılır. Miyokart infarktüsünde birinci 6 saat içinde damar tıkanıklığının balon yahut pıhtı eritici ilaçlarla açılması halinde kalp kası harabiyetinin önlenmesi mümkün olabilir, onun için erken teşhis çok kıymetlidir.Unutulmamalıdır ki, kalp krizinden olan ölümlerin %50’si 1 saat içinde olmaktadır. Bu ölümlerin çok büyük bir kısmı, hastanede çarçabuk tedavi edilebilecek olan, ritim bozukluklarından kaynaklanır. Bundan ötürü, benzeri ağrısı olan hastalar, bilhassa de kalp hastası olduğu biliniyorsa, en kısa vakitte bir sıhhat merkezine başvurulmalıdır.
Ancak tıpta her vakit alışılageldik kurallar geçerli olmayabiliyor. Bazen, bilhassa yaşlılarda ve şeker hastalığı (diyabet) olanlarda, angina yahut infarktüse bağlı ağrı hiç olmayabilir. Bu türlü hastalar sessiz infarktüs geçirebilir.
Yine kimi hastalarda göğüs ağrısı yerine,
- Hazımsızlık,
- Karın ağrısı,
- Nefes darlığı,
- Sırt ağrısı,
- Kol ağrısı,
- Çene ağrısı ve hatta diş ağrısı
Gibi şikayetler olabilir.
