Bağımlılık Nedir?

Bağımlılık bir kişinin kullandığı alkol, madde ya da yaptığı bir davranışın kişinin sosyal yaşantısına, fiziksel ve psikolojik sağlığına zarar vermesine rağmen bu durumu sürdürmesi olarak tanımlanabilir. Bağımlılıkta kişi genelde kendisinin bağımlı olduğunu kabullenmez ve istediği zaman kullandığı madde ya da alkol’ü bırakacağını söyleyebilir. Ancak bağımlılık sinsi bir şekilde gelişir ve kişilerin yıllarca ciddi problemler yaşamalarına neden olabilir. Bağımlılık başlı başına bir beyin hastalığı olmakla birlikte ek psikiyatrik ve fiziksel hastalıklara da neden olabilir.

Bağımlılık psikolojik, sosyolojik ve genetik faktörlerin rol aldığı ciddi bir beyin hastalığıdır.

Bağımlılıkla Mücadele’de uzman desteği almak son derece önemlidir. Kişi öncelikle bir psikiyatri doktoruna başvurmalı, bağımlılık nedenleri belirlenmeli, bağımlılığın neden olduğu psikolojik ve fiziksel durumlar tespit edilmeli sonrasında kişiye özgün tedavi protokolleri oluşturulmalıdır.

Bağımlılıkla Mücadelede ilaç tedavilerinin yanında mutlaka bireysel terapiler, grup terapileri, aile ve sosyal destek mekanizmalarının geliştirilmesi kişinin topluma kazanılmasında son derece önemlidir.

Bağımlılık Türleri

Bağımlılığın bir çok türü mevcuttur. Bunlardan bazıları şunlardır:

Alkol Bağımlılığı

Madde Bağımlılığı

Kumar Bağımlılığı

Oyun Bağımlılığı

Tütün Bağımlılığı

Alışveriş Bağımlılığı

Yeme Bağımlılığı

İlişki Bağımlılığı

Bağımlılık Tedavisi

Bağımlılık tedavisi ciddi bir şekilde sürdürülmelidir. İlk aşamada detoks dediğimiz madde ya da alkol’den arındırma tedavisi ile süreç başlar. Sonrasında sürdürüm tedavisi dediğimiz süreç başlar. Bağımlılık tedavisinde ilk 1 ay genellikle yoksunluk belirtileri tedavi süreci ile birlikte azalarak geçer. Fiziksel isteğin azalması maddeyi ya da alkol’ü tekrar kullanmayacağımız anlamını taşımaz bağımlılıkta ikinci süreç psikolojik bağımlılığın ele alınması psikoterapi ve grup terapileri ile bağımlılık yapıcı maddeye karşı duyulan istekle baş etme, yeni bir sosyal çevre edinme, yeni aktiviteler ve hobiler edinmek gerekir. 

Bağımlılık Döngüsü

Bağımlılık döngüsü genellikle merakla başlar, kişi çevresinde madde kullanan kişileri gördüğünde merak ve endişe hissini yaşayabilir. Bir süre sonra merak duygusu endişelerinin önüne geçerse maddeyi deneyimler. Bir kereden bir şey olmaz diyerek deneyimlediği madde bir süre sonra hayatının tüm alanları kaplamaya başlar. Kişi her madde kullanımı sonrasında pişmanlık yaşamaya bir daha kullanmayacağım demeye başlasada gününün büyük bölümü madde kullanımı, maddenin etkilerinde kurtulma, madde kullanmakla ilgili düşüncelerle geçmeye başlar. Maddenin hayatını olumsuz etkilediğini farkeden kişiler maddeyi bırakma kararı alırlar ancak son kez deneyeceğim düşüncesi ile yine bu kısır döngünün içine girebilirler. O süreçte yaşamış olduğu psikolojik zorlantılar mevcutsa bazen bir kaçış yöntemi olarak hayatına maddenin girmesi kolaylaşır. İlk kullanım sonrasında kişiler bu madde kullanımını kontrol altında tutabileceğini düşünsede giderek artan miktar ve sürelerde madde kullanmaya devam eder. 

Bağımlılık Terapisi

Bağımlılık terapisinde kişinin içinde bulunduğu durumu fark etmesi, bağımlılığa neden olan psikolojik, sosyolojik faktörlerin saptanması, ek bir psikiyatrik rahatsızlığın varlığının saptanması ve sonrasında da madde kullanımına neden olan faktörlerin ele alınması önemlidir. Yaşamış olduğu psikolojik zorlanmaların çözümlenmesi, kullanma isteği, olumsuz duygu ve düşüncelerle baş etme becerilerinin arttırılması gerekir. Kendine yeni bir sosyal çevre edinmesi, yeni bir hayat yolculuğuna başlaması için terapi bu süreçte çok önemlidir.

Bağımlılık Yapan Şeyler

Bağımlılık yapan maddelerenden bir kaçı şunlardır: Alkol, tütün, esrar, bonzai, metamfetamin, ketamin, kokain, LSD, Mantar, eroin, ecstasy, anabolik steroidler, bazı ilaçlar…