Burun nefes ve koku alma fonksiyonları ile duyu organlarımız içerisinde en kıymetlilerinden biridir. Tat fonksiyonunu de büyük ölçüde etkileyen koku alma, nefes fonksiyonu ile birlikte ahenk içerisinde olmalıdır. Bunun dışında, yüz sözünün en değerli belirleyicilerinden olan burnumuzun estetik ölçütlere uygun olması beklenir. Temel estetik oranlar içerisinde, üstten aşağıya bir eksende bakıldığında, burun yüzün 1/3 orta kısmında yer alırken, yatay eksende gözün iris ismi verilen renkli katmanının dışına taşmamalıdır. Alt ve üst çene ile de yan bakışta ahenk içerisinde olmalıdır.
Estetik imajı sıkıntılı olan burunda sıklıkla nefes alma sorunları ile de karşılaşılıyor.
Burun estetiği ile ilgili meseleleri olan hastalarımızın muayenesinde nefes ve koku alma sorunları ile sıklıkla karşılaşmaktayız. Bunlar, yalnızca derin nefes alışta burun kanatlarının birbirine yapışarak hava yolunun tıkanmasından, olağanda hiç nefes alamamaya kadar değişen formlarda olabilir. Bunların cerrah tarafından ayrıntılı muayenesinin yapılarak ameliyat planlamasında göz gerisi edilmemesi gerekir. Unutmayın ki âlâ fonksiyonu olmayan ancak estetik manada hoş üzere duran burunlar sonraki süreçte kesinlikle fonksiyona yönelik onarıcı ameliyatlara gereksinim duyarlar. Ek olarak, genelde ameliyat sonrası devirde şişlik ve ödemlerin geçtiği 6 ay- 1 yıldan itibaren nefes alışı düzelmeyen hastalarda genelde estetik sonuçlar da beklenenin altındadır.
Burun sorunları önemli sıhhat sıkıntılarına yol açabiliyor.
Burundan nefes alamama, geceleri ağzı açık ahenge, ağız kokusu, ağız kuruluğu üzere sıkıntılara yol açabildiği üzere uzun süreçte , akut koroner sendrom, akciğer damarlarında hipertansiyon üzere önemli sıhhat problemleri için de suçlanmıştır.
Burun biçiminin düzeltilmesinde yalnızca ameliyata dayalı tahliller kullanılmıyor.
Burunda hal bozukluklarının küçük müdahalelerle düzeltilebileceği hastalarımda bilhassa ameliyat olmayı istemiyorsa, süreksiz tesirli hyaluronik asit bazlı dolgularla deformitelerin düzeltilmesi mümkündür. Lakin dediğimiz üzere yapılan müdahale geçicidir ve belli vakit aralıkları ile tekrarlanması gerekir. Burnun eksenlerinde bariz deformasyonlar içeren, kıkırdakları yetersiz olan hastalarımızda dolgu ile müdahalelerin yetersiz olacağını hatırlatmak isterim.
Hastalar estetik burun ameliyatlarından sonra, hissedilebilecek ağrı ile ilgili önyargılara sahiptir. Lakin çok deforme burunlarda kaburgadan alınan kıkırdak yama nedeniyle göğüs kafesinde oluşabilen birkaç günlük ağrılar dışında burun bölgesinde ağrı olması sık karşılaşmadığımız bir bulgudur. Kendi hastalarımda ameliyatın başından sonuna kadar yapılan buz uygulaması ile ameliyat boyunca kanama da az olmakta ve morluk ile ödem de nadiren gözlenmektedir.
Ameliyatta kesi izi oluşması anatomik sorunun boyutu ile bağlıdır.
Hastalar ameliyattan sonra iz kalıp kalmayacağını doğal olarak soruyorlar. Burnun estetik ameliyatları temelde üç ana tipte ayrılmaktadır. Birincisi “açık teknikle rinoplasti” dediğimiz, burun ucu ile dudağı birleştiren ve kolumella ismi verilen geçiş bölgesinde bir kesi ile burun kanatlarının iç yüzünde kesiler gerektiren bir yoldur. Kolumelladaki iz görünür bir iz olmakla birlikte birkaç aylık müddette aşikâr bilinmeyen bir hal almaktadır. Burun kanadının iç tarafındaki kesilerde ise dışarıdan görünür bir iz beklenmez. Açık teknik, anatomik yapıların en yeterli gözlenebildiği ve en rahat müdahale edilebildiği tekniktir. Kolumellada kesi yapıldığı için ameliyat sonrası ödem ve morluğun kapalı tekniğe nazaran daha fazla olduğunu bildiren yayınlar vardır. Burnun ağır deformitelerine en rahat yaklaşımda bulunulabilen tekniktir. Doğurtma tekniği (delivery method) ya da yarı kapalı teknik olarak bilinen yolda kolumellada kesi oluşturmadan iç kesilerle burun yapıları dışarı doğurtularak ameliyat içi iskelet düzenlemeleri yapılır. Fakat bilhassa burun ucu şekillendirmelerinde çok işe fayda. Kapalı teknikte ise burun kanatları ile burun orta bölmesinde yapılan kesilerden ameliyat gerçekleştirilir. Böylece dışarıdan görünür bir iz kalmamış olur. İç anatomik yapının en hudutlu gözlenebildiği tekniktir. Bazen endoskop denilen kameralarla daha ayrıntılı görmek mümkündür. Bilhassa ultrason aracılı (piezzo) ameliyatlarda kamera kullanımı gerekli olabilmektedir.
“Birkaç günde burun ameliyatının tüm şişlikleri morlukları geçer ve olağan hayatınıza dönebilirsiniz” üslubundaki yorumlar kusurludur ve prestij edilmemelidir.
Hastalarda burun ameliyatı sonrası oluşacak değişikliklerin geri dönmesi 6 ay- 1yıl ortasındaki müddetlerde gerçekleşir. Hastayı tatmin eden sonuçlar genelde birinci 3 ayda elde edilebilmekte ise de genelde birinci 6 aydan evvel yorumda bulunmak erken sayılabilir. Hastalarımız genelde birçok tabipten görüş almaktalar. Yüzünüzde hiç şişme olmayacağı çok tezli bir vaattir. Hatta bu şişmelerin ve morlukların birkaç günde büsbütün ortadan kalkması pek beklenen bir durum değildir. Bilhassa morluklar nadiren de olsa 3 haftadan daha uzun sürebilmektedir.
Ameliyat sonrasında nelerle karşılaşabileceği konusunda hastalarımın ayrıntılı olarak bilgilendirilmeleri ameliyat öncesi tansiyonlarını de azaltmaktadır.
Herkes için geçerli olduğu üzere insanoğlu sonuçlarını varsayım edebildiği ya da öğrendiği hareketlere girişirken daha az tansiyon içerisinde olmaktadır. O nedenle ameliyat sonrasındaki süreçten ve muhtemel riskler ve olumsuz sonuçlar olarak nitelendirebileceğimiz “komplikasyonlar”dan haberdar olduklarında bu sıkıntıların idaresi ile ilgili doktorları ile daha fazla ahenk içerisinde olmaktadırlar. Her ameliyattan sonra kimi sıkıntılarla karşılaşılabilir ve kıymetli olan ve cerrahlığın da ön plana çıktığı durum bu problemlerin yönetilmesidir. Estetik burun ameliyatında ortaya çıkabilecek temel problemler içerisinde hasta beklentisinin altında bir sonuç alınması, burun kanaması, yara sınırı enfeksiyonu, ağır eksen kayması olan hastalarda eksen kaymasında tekrarlama, burun iskeletinde çökme, burun kanatlarında fonksiyon yetersizliğine bağlı nefes alma sıkıntıları, içeride yer alan bezelerin tekrar şişmesi üzere meselelerle karşılaşılabilmektedir. Bunlara ek olarak tüm ameliyat biçimlerini de evvelden kestirilemeyecek ameliyat içi problemlerle da karşılaşılabilir. Örneğin, ilaç alerjisi, anestezi sürecine bağlı genel riskler bu gruptadır. Tekrar bu noktada ameliyathanede bulunması nedeniyle hasta tam güvenlik altındadır ve ekseriyetle bu tıp meseleler önemli sonuçlarla müsabakadan bertaraf edilebilmektedir.
İkinci ya da üçüncü burun ameliyatları birinci sefer geçirilen burun ameliyatına nazaran düzgün sonuçlar almak açısından daha kapsamlı olacaktır.
Burun estetiği ile ilgili meseleler nedeniyle başvuran hastaların bir kısmı daha evvel burun ameliyatı geçirmişlerdir. Bu hastalar hal ya da fonksiyondaki yetersizlikten rahatsız olurlar. Örneğin, burun içerisinde yine şişen bir konka bezesi çok da az görmediğimiz ve nefes almayı olumsuz etkileyen bir meseledir. Bu durumda radyofrekans, lazer ya da cerrahi teknikler ile tekrar düzeltme süreci gerekebilir. Burun formu ve iskeleti ile ilgili meselelerde silbaştan rinoplasti ameliyatı gerekli olabilir. Bu durumda geçirilen her ameliyat burun cildinde incelmeye yol açabilir ve iskeletteki tamiratın kaburga ya da kulak kıkırdaklarından alınacak yamalarla desteklenmesi gerekebilir. Burun cildindeki incelmenin önüne geçmek için düzeltme ameliyatlarında yama alınan alandan, etraf kaslara ilişkin zar katman (fasya) yaması da alınarak kıkırdakların üzeri örtülebilmektedir. Bu durumda yama alınan alanda, bakımı yi yapıldığında vakitle belirsizleşebilen bir iz kalabilir. Bayanda bu iz genelde göğüs altı katlantıda gizlenebilir.
